Persoon

Jan Smallenbroek

Functie: Politicus

Geboren: 1909
Gestorven: 1974

reageer

Uw reactie

Wij zijn altijd opzoek naar reacties om de kennisbank van Drenthe uit te breiden. Wanneer u een correctie wilt doorgeven of een lemma wilt aanleveren voor de Drentse encyclopedie dan kunt u onderstaand formulier gebruiken. Ontroerende anekdotes bij een lemma of anderszins bijzondere verhalen worden niet als zodanig opgenomen in de encyclopedie. Deze reacties zullen derhalve niet in behandeling worden genomen.

(Assen 1909 - Wassenaar 1974) Politicus.

Opleiding registratie en notariaat. Van 1931-1942 surnumerair, daarna ontvanger der Registratie en Domeinen, een functie waarvan hij zei: 'Daardoor heb ik in alle provincies gewoond'. Van 1939-1941 wethouder van Elburg, daarna ondergedoken en actief in de verzetsgroep Trouw. Hij zat in die jaren, ondergedoken in Amsterdam, in de top van het verzet. Zijn schuilnaam was Van Andel. In januari 1945 werd hij na verraad gegrepen en via de beruchte gevangenis Weteringschans in Amsterdam naar Scheveningen overgebracht als 'Todeskandidat'. Als door een wonder bleef hij voor de voltrekking van de doodstraf gespaard.

Na de bevrijding werd Smallenbroek inspecteur de Rijksbelastingen in Assen. Hij kreeg in 1945 zitting in het noodparlement, maar werd in 1946 ARP-gedeputeerde van Drenthe (tot 1965). Hij was een vechter voor zijn provincie, meer regent dan parlementariër. Hij ontplooide een grote werkkracht en bleek een politieke vechtersbaas, die recht op zijn doel afging.

Smallenbroek was een sterke persoonlijkheid. Onder zijn strenge masker verborg zich veel humor. Dat kwam ooit voor miljoenen tot uiting toen hij in de stoel zat bij Mies Bouwmans tv-programma 'Mies en scène'. Hij was vanaf 1956 behalve gedeputeerde ook lid van de Tweede Kamer en daarin lange tijd fractievoorzitter. Zijn streven met zijn verzetsvrienden en partijgenoten J.A.H.S. Bruins Slot en P.W. Berghuis tot vernieuwing van de ARP te komen, bracht hem in contact met Cals en Vondeling, waarna hij in het kabinet-Cals werd opgenomen als minister van Binnenlandse Zaken (1965). Een jaar later trad hij af na een nachtelijke botsing met geparkeerde auto en een uitnodiging om voor de kantonrechter te verschijnen wegens doorrijden na een ongeval. Daarna was Smallenbroek verloren voor de landelijke politiek.

In 1967 werd hij wel lid van de Raad van State, op voordracht van het kabinet-De Jong, dat na de 'Nacht van Schmelzer' en de val van kabinet-Cals aantrad. Smallenbroek was bestuurslid van de Trouw-combinatie en voorzitter van de Stichting 1940-45, die mede op zijn initiatief tot stand kwam. Tevens was hij voorzitter van de Abraham Kuyperstichting, het wetenschappelijk bureau van de ARP. [Rodenburg]