Toplocatie
Alle rechten voorbehouden

Van Gogh - Kerk Zweeloo

Een oud kerkje in een zee van jong koren

Tijdens zijn dagtocht naar Zweeloo op 1 november 1883 legde Van Gogh de kerk van het dorp vast in de tekening Herder met kudde bij de kleine kerk in Zweeloo. Hij schreef erover aan zijn broer: ‘Ik kwam
voorbij een oud kerkje, net precies, net precies l’eglise de Greville v.h. schilderijtje van Millet […], hier kwam in plaats van het boertje met de spade van het schilderij, een herder met een koppel schapen langs de hegge.’ Van Gogh vergeleek het korenveld dat hij tekende met het doorkijkje op de zee in het
schilderij van Millet: ‘[…] de zee van jong koren, de zee der voren in plaats van die der golven. Het effet produit ’t zelfde.’

Restauratie
De kerk die Van Gogh tekende werd in de tweede helft van de dertiende eeuw gebouwd voor de Rooms Katholieke eredienst. Tegenwoordig is het de Nederlands Hervormde kerk (De Weem 10, Zweeloo). De vormgeving en de uitstraling van de kerk, die kenmerken van zowel de romaanse als de gotische bouwstijl heeft, zijn ten opzichte van 1883 nauwelijks veranderd. In 1929-1930 is een grootschalige restauratie uitgevoerd, waarbij reconstructies en aanpassingen zijn gedaan. In de zuid- en westgevel werden respectievelijk één en twee ramen toegevoegd. Ondanks de veranderingen is de beleving van het gebouw weinig aangetast. De omgeving is wel veranderd: in Van Goghs tijd stond de kerk meer solitair in het landschap dan tegenwoordig, nu er grote bomen naast de kerk staan.