Bos, dat zich van nature heeft ontwikkeld en niet door mensenhand is aangelegd. Is het er al heel erg lang aanwezig en niet noemenswaard door de mens beïnvloed, dan spreekt men van oerbos. Ooit was Nederland met oerbos bedekt.
De huidige broekbossen en berkenopslag in duinvalleien en hoogveengebieden vormen natuurbos want deze zijn natuurlijk ontstaan en onbeheerd. Tegenwoordig zijn nagenoeg alle bossen in Nederland en West-Europa door de mens aangeplant en intensief gebruikt, waarbij vooral de gebruikswaarde van het hout bepalend was voor de keuze van de aan te planten boomsoorten en de wijze van bosbeheer. Men spreekt ook wel van cultuurbossen.
Als reactie op deze ontwikkeling ontstond tussen 1975-1985 het streven naar meer natuurlijkheid in de bossen. De Stichting Kritisch Bosbeheer was de motor van deze ontwikkeling: bossen, waarin 'de bomen niet worden gekapt, maar op natuurlijke wijze doodgaan; waarin stervende bomen een bron van voedsel vormen voor paddenstoelen en insecten, waarin grote wilde grazers de ondergroei beteugelen' (zie ook: Vrijwillig Bosbeheer Nederland). Kortom bossen, waarin natuurlijke processen - inclusief windworp, insectenvraat, brand - hun gang kunnen gaan.
In het bosbeleid van de Nederlandse regering (Bosbeleidsplan, 1993) wordt deze wens vertaald door invoering van het begrip 'bos met accent natuur'. Ruim 20% van het bos in Nederland zal deze beheersvorm gaan krijgen. Het beheer ervan zal zich primair richten op behoud, ontwikkeling en herstel van de natuurwaarden. Daarnaast bestaat er al sinds 1978 een systeem van bosreservaten. Er komen zestig bosreservaten: bosgebieden (cultuurbossen) van 5-40 ha, waar geen ander beheer wordt gevoerd dan weren van storende invloeden van buitenaf. Het bos op zich wordt niet (meer) beheerd. De ontwikkeling wordt vervolgens bestudeerd om inzicht te krijgen in de spontane natuurlijke processen, wanneer menselijke ingrepen achterwege blijven.
Vier van deze bosreservaten liggen in Drenthe: Lheederzand, Schoonloo, Sleenerzand en Smilde (Berkenheuvel). Uit deze beschrijvingen blijkt dat noch 'bos met accent natuur', noch de 'bosreservaten' aan de definitie van natuurbos voldoen; beide zijn aangeplant. Maar het is wel degelijk zo, dat de achterliggende idee van natuurbos, namelijk veel ruimte bieden aan natuurlijke processen, in beide gevallen daadwerkelijk toepassing heeft gekregen.
