Begrip

Lokaalspoorweg

reageer

Uw reactie

Wij zijn altijd opzoek naar reacties om de kennisbank van Drenthe uit te breiden. Wanneer u een correctie wilt doorgeven of een lemma wilt aanleveren voor de Drentse encyclopedie dan kunt u onderstaand formulier gebruiken. Ontroerende anekdotes bij een lemma of anderszins bijzondere verhalen worden niet als zodanig opgenomen in de encyclopedie. Deze reacties zullen derhalve niet in behandeling worden genomen.

Buurtspoorweg.

Na 1870 bleek het wenselijk het spoorwegnet  aan te vullen met eenvoudiger, goedkopere lijnen. Aanvankelijk gold voor deze lijnen een maximumsnelheid van 30 km per uur, maar deze werd enige malen verhoogd en daarna per geval vastgesteld. De maximum asbelasting was eerst 10 ton, doch ook deze norm verdween later geheel uit de wet. De beperkingen boden het voordeel dat de rails minder zwaar konden zijn en het beveiligingsstelsel eenvoudiger.

In Noordoost-Nederland opereerde op dit gebied de N.V. Noord-Ooster Locaal Spoorweg Maatschappij (NOLS), in 1899 opgericht te Zwolle met als drijvende kracht de fabrikant Jan Willink uit Winterswijk. Eerste onderdeel van het net in Drenthe was de lijn Assen-Gasselternijveen-Stadskanaal, die op 15 juni 1905 werd opengesteld. Op 1 november 1905 vond de opening plaats van het baanvak Coevorden-Emmen-Weerdinge-Exloo-Buinen-Gasselternijveen. Daaraan voorafgaand, op 1 juli 1905, was de lijn Hardenberg-Coevorden geopend, terwijl in 1910 de lijn Coevorden-Neuenhaus (Dld) werd aangesloten.

De NOLS had geen eigen 'trein'-personeel in dienst. De Staatsspoorwegen (SS) waren belast met het laten rijden van de treinen.

Aankoop van de oude spoorbaan Assen-Stadskanaal door de betrokken gemeenten heeft voorkomen dat deze incidenteel zou worden afgegraven voor zandwinning, zij het dat dit in de beekdalen wel is gebeurd uit landschappelijke overwegingen. De baan dient nu als 'wandelspoor' en is deels ook bestemd voor ruiters en huifkarren. Bij Gasselte ligt de baan verdiept om het hoogteverschil tussen de Hondsrug en het Hunzedal te verkleinen en heet daarom 'Het Ravijn'. Het daaruit vrijkomende zand werd gebruikt om de spoordijk in het Hunzedal aan te leggen. Het baanvak Weerdinge-Exloo-Buinen is nog goed in het landschap zichtbaar en wordt ook nog eens gemarkeerd door het thans nog aanwezige stationnetje in Valthe.

Literatuur

  • Lit.: A.E. van Bergen e.a., De stoomtram in Zuid Oost Drenthe (Meppel 1982).