Locatie

Bargerveen

reageer

Uw reactie

Wij zijn altijd opzoek naar reacties om de kennisbank van Drenthe uit te breiden. Wanneer u een correctie wilt doorgeven of een lemma wilt aanleveren voor de Drentse encyclopedie dan kunt u onderstaand formulier gebruiken. Ontroerende anekdotes bij een lemma of anderszins bijzondere verhalen worden niet als zodanig opgenomen in de encyclopedie. Deze reacties zullen derhalve niet in behandeling worden genomen.

H. Dekker

Uitgestrekt hoogveenreservaat (2028 ha) ten zuidoosten van Emmen.

Het Bargerveen vormt het laatste omvangrijke restant van het Bourtangerveen, dat verder vrijwel geheel ontgonnen is. Het gebied is in beheer bij Staatsbosbeheer.

Het Bargerveen bestaat uit drie delen: het Amsterdamsche Veld, het Schoonbeekerveld en het Meerstalblok. Van het Amsterdamsche en Schoonbeekerveld is de bovengrond afgegraven. Het Meerstalblok is slechts gedeeltelijk afgegraven. Het Amsterdamsche Veld vormt het centrale deel van het gebied. In dit gedeelte is Staatsbosbeheer bezig om door middel van vernatting, gecombineerd met begrazing, de natuurwaarden te herstellen. Met name watervogels profiteren van de grote oppervlaktes met open water die recentelijk zijn ontstaan.

Het Schoonbeekerveld vormt een fraai voorbeeld van de verveningscultuur in Zuidoost-Drenthe. Er zijn duidelijk huisplaatsen uit de bovenveencultuur zichtbaar. Dit zijn uiterst waardevolle restanten van het vroegere cultuurlandschap op onvergraven hoogveen, bestaande uit graslandjes, bosjes, oude huisplaatsen en »boomgaardjes. In de graslandjes komen bijzondere planten en dieren voor, zoals Welriekende nachtorchis, Gevlekte orchis, Addertong en Aardbeivlinder. Ook langs de Laardijk en de Duitse grens komen enkele karakteristieke bovenveencomplexen voor. De grootschalig ontgonnen delen van het terrein worden momenteel vernat waardoor hoogveenvorming op gang kan komen.

Het Meerstalblok, de eerste aankoop als reservaat, vormt het meest waardevolle deel, doordat hier nog onvergraven hoogveen aanwezig is. In dit hoogveen bevinden zich enkele meerstallen. Dit zijn kleine veenmeertjes met actief, levend hoogveen, een in Nederland unieke situatie. In dit veen komen uiterst zeldzame plantensoorten voor, zoals de in Nederland elders uitgestorven Lange zonnedauw. Het Meerstalblok is aangewezen als beschermd natuurmonument in het kader van de Natuurbeschermingswet.

Het gehele Bargerveen is aangewezen als speciale beschermingszone in het kader van de Europese Vogelrichtlijn. Met name vegetaties van de hoogveenkernen zijn beschermd door de Habitatrichtlijn. In het Bargerveen komen veel bijzondere planten voor zoals Beenbreek, Veenbes, Lavendelheide, Gevlekte rietorchis en vele soorten veenmos. Het gebied is tevens bekend vanwege de vele karakteristieke en zeldzame broedvogels, zoals Grauwe klauwier, Porseleinhoen, Waterral, Grauwe gans en Blauwborst. Het gebied is van groot belang vanwege de grote populatie Adders die hier voorkomt. Ook de Gladde slang is er niet zeldzaam. Het Bargerveen neemt tevens een bijzonder plaats in vanwege de vele soorten zeldzame insecten, zoals het Heideblauwtje en enkele libellensoorten.

Staatsbosbeheer tracht door middel van inrichtingsmaatregelen (o.a. de aanleg van dammen) zoveel mogelijk water in het gebied vast te houden. Hoogveen is afhankelijk van regenwater. Bij een versnelde afvoer verdroogt het veen en verdwijnen de bijzondere levensgemeenschappen. Door het vasthouden van water kan veenvorming onbelemmerd voort gaan en blijven de meest waardevolle delen behouden. Het aanvullend beheer bestaat uit grazen met een schaapskudde, afplaggen, maaien en het verwijderen van opslag. De bovenveencomplexen blijven in stand door maaien en afvoeren. Om de waterhuishoudkundige situatie verder te verbeteren zijn er gronden aangekocht aan de noord- en westzijde van het gebied, waar de waterhuishouding wordt afgestemd om de functie van hoogveenreservaat. Deze maatregelen voorzien onder meer in de aanleg van een hoogwaterzone een leemdijk die als waterkering dienst doet. [H. Dekker]

Literatuur

  • Lit.: W. Ph. ten Klooster, 'Het Bargerveen', in: Van Rottum tot Reest (Assen 1999).