Organisatie

Asser Heeren Sociëteit

Organisatie type: Herensociëteit

Datum:

reageer

Uw reactie

Wij zijn altijd opzoek naar reacties om de kennisbank van Drenthe uit te breiden. Wanneer u een correctie wilt doorgeven of een lemma wilt aanleveren voor de Drentse encyclopedie dan kunt u onderstaand formulier gebruiken. Ontroerende anekdotes bij een lemma of anderszins bijzondere verhalen worden niet als zodanig opgenomen in de encyclopedie. Deze reacties zullen derhalve niet in behandeling worden genomen.

M.A.W. Gerding

Sociëteit, in 1780 te Assen opgericht.

Oprichting vond plaats in een tijdsgewricht waarin de Verlichting als geestelijke en het Patriottisme als politieke stroming centraal stonden. In de tweede helft van de 18e eeuw groeide het genootschapsleven sterk. Het Drentse initiatief ging uit van drost S.P.A. van Heiden Reinestein, die de sociëteit wellicht in het leven heeft geroepen om de eenheid in de Drentse bovenlaag te bewaren in een tijd van politieke woelingen. Hij werd opgericht door 32 leden, in de twee jaar daarna volgden er nog 20. In 1806 werd de sociëteit opnieuw opgericht, zodat moet worden aangenomen dat de eerste voordien ter ziele is gegaan. Ook nu stonden harmonie en vriendschappelijke betrekkingen voorop. Onderdak werd gevonden in het westelijke schathuis van het Drostenhuis. Hier zou de sociëteit tot WO II gehuisvest blijven. In 1854 werd ter gelegenheid van het IXe Landhuishoudkundige Congres dat te Assen plaatsvond een Buitensociëteit gebouwd op een perceel grond in het Stadsbos ten westen van de Hertenkamp. Bij die gelegenheid werd Koning Willem III ontvangen. In 1873 werd in verband met het nieuw ingevoerde verenigingsrecht een Vereeniging tot instandhouding van de Groote Sociëteit te Assen opgericht, die tot op de dag van vandaag is blijven bestaan. In 1883 zorgde de sociëteit ook voor een muziekkoepel bij de Buitensociëteit waar regelmatig concerten werden gegeven, zoals zij ook aan de wieg stond van de »Asser Lawn Tennis Vereniging in 1892. In 1896 werd er de wielerclub Hermes in de Buitensociëteit ondergebracht. In het eeuwfeest van Assen in 1907 had de sociëteit een actief aandeel. In 1924 liep de pacht van de Buitensociëteit af en verviel het terrein aan de gemeente. De opstallen werden aan de gemeente verkocht omdat de sociëteit de lasten van twee panden niet langer kon dragen. In de jaren daarna was er sprake van een verdere daling in bezoek en ledental. Tijdens de oorlog is het pand aan de Brink waarschijnlijk eigenmachtig door een van de bestuursleden aan de bezetter verkocht. Al in 1941 waren alle sociëteiten in den lande op last van de Duitsers gesloten. Het pand in Assen werd gebruikt als een soort NSB-kringhuis. In 1949 werd door het Rechtsherstel de schade die de sociëteit geleden had, gesteld op 7000 gulden. Over het pand kon men toen niet meer beschikken. Daar hadden na de bevrijding de Binnenlandse Strijdkrachten in gehuisd en daarna de Distributiedienst. In 1949 werd het gebouw bij inschrijving verkocht aan de stichting VORK (Vereniging Ondersteuning Rode Kruis). De sociëteit zocht sindsdien onderdak bij een van de Asser horecagelegenheden voor een wekelijks borreluur en andere wisselende activiteiten. 

Literatuur

  • Lit: M.A.W. Gerding en J. Bos, Geschiedenis van de Asser Heeren Sociëteit, 1780-1995 (Assen 1995).