Begrip
Alle rechten voorbehouden

Almanakken

reageer

Uw reactie

Wij zijn altijd opzoek naar reacties om de kennisbank van Drenthe uit te breiden. Wanneer u een correctie wilt doorgeven of een lemma wilt aanleveren voor de Drentse encyclopedie dan kunt u onderstaand formulier gebruiken. Ontroerende anekdotes bij een lemma of anderszins bijzondere verhalen worden niet als zodanig opgenomen in de encyclopedie. Deze reacties zullen derhalve niet in behandeling worden genomen.

Nijkeuter

Jaarlijkse uitgaven van een kalendarium met allerlei feitelijke mededelingen.

In de 18e en de 19e eeuw werd de almanak aangevuld met letterkundige bijdragen (mengelwerk). De puur-literaire almanak heeft in Drenthe niet bestaan. Bekende titels van voor 1837 zijn: Drentsche Schrijf-Almanach/Na den Nieuwen verbeterden Juliaenssen Stijl; Nieuwe Drentsche Schryf-Almanach; Nieuwe Drentsche Schrijf-Calender En Comptoir-Almanak; Regeerings Almanak voor het landschap Drenthe; Drentsche Provinciale Regering en Schrijf Almanak; De Koevorder Almanak; Drenthsche Provinciale Regerings- kantoor- en schrijfalmanak en De Drentsche Schrijfkalender en Comptoor-Almanak. Bekend werd vooral de Dren(h)tsche Volksalmanak (1837-1851), die ontstond door het initiatief van de uitgever D.H. van der Scheer. Toen de DVA verdwenen was, besloten A.L. Lesturgeon en J.A. Willinge Gratama in 1853 het gat in de markt te vullen met Drenthina, Volks-almanak voor de provincie Drenthe. J. Oomkens J. Zoon te Groningen probeerde dat met de Drenthsche geschied-, landhuishoudkundige en nijverheidsalmanak (1853, 1854 en 1855). Onder redactie van Harm Boom verscheen in 1860 een aflevering van De Heidebloem. Jaarboekje voor 1860; acht jaar later liet Boom - met M. Oldenhuis Gratama - een nieuwe almanak verschijnen, getiteld Drentsche Volksalmanak voor het schrikkeljaar 1868. Onder auspiciën van het Provinciaal Museum van Oudheden te Assen kwam in 1883 de uitgave van de Nieuwe Drent(h)sche Volksalmanak tot stand. Deze almanak verschijnt nog jaarlijks. In 1886 verscheen Korte Gerde. Jaarboekje voor Meppel & omstreken. De aanleiding hiertoe lag in het feit dat er in Drenthe nog geen jaarboekje - geheel of grotendeels - in het dialect geschreven was. Ook de Maatschappij van Weldadigheid had een eigen periodiek; van 1865 tot 1908 verscheen het jaarboekje Erica, dat verschillende ondertitels kende. Van 1988 tot en met 1997 verscheen bij uitgeverij Gherre te Gaanderen een nieuwe almanak in klein formaat, waarvan de ondertitel steeds varieert. 

Literatuur

  • Lit.: Nijkeuter, Drentse literatuur.